2. Ödül, Adana Çukurova İlçe Belediyesi Hizmet Binası ve Kültür Merkezi Ulusal Mimari Proje Yarışması
Adana’da kültürün ve yaşamın temeli toprağın bereketi ve üretkenliğine dayanmaktadır. Bu üretkenlik yanına sanayileşmeyi de katarak Adana’yı bugünkü haline getirmiştir. Gelişmekte olan her kent gibi Adana da bu üretkenliği ve hareketi kent hayatının her öğesine aşılayacak ve yayacak modernizasyona ihtiyaç duymaktadır.
Önerilen tasarım Adana''''''''nın ihtiyacı olan bu modernizasyonun; istenen Belediye Hizmet Binası, Kültür Merkezi ve Kent Parkı ile, kentli için yeni bir odak noktası oluşturmaktadır. Çevresiyle etkileşim içinde, yaya akışlarını içine alan, toplanma ve sosyo-kültürel eylemlere imkan sağlayan bir oluşumdur. Çevredeki konut yoğunluğuyla beraber kent merkezinin odağının bu yönde kayması için kamusal bir alan ihtiyacı öngörülmektedir. Kent parkı da bu bağlamda sosyal ve kültürel etkileşimlere olanak sağlayan bir kamusal alan oluşturarak meydanlaşacaktır.
Belediye Hizmet Binası; sade, mono blok ve kütlesel ifadesiyle kentlinin kolay algılayabileceği bir yapıdır. Tasarım, çalışanları ve kentliyi, devlet dairelerinin süregelen soğuk yapısından kurtararak avlular, galeriler ve mekansal derinliğin etkisiyle daha şeffaf ve algılanabilir bir ortam sağlamaktadır.
Yapı genelinde araziye, bitki örtüsüne ve iklime uyum sağlanmıştır. Kuzeybatıda, arazinin yükseltisinin çok, bitki örtüsünün az olduğu bölgeleri binanın zemine oturması için daha uygun görülmüş, ağaçların daha yoğun olduğu yerlere ise olabildiğince zarar verilmemiştir. Yapı izinde kalan ağaçlar yaşları ve boyutları göz önüne alınarak tasarlanan yeni kent parkının bulunduğu yerlere nakliye edilecektir. Otobüs hatları ve genel araç trafiği dikkate alındığında kent merkezinden araziye yaklaşımın Türkmenbaşı Bulvarı üzerinden ve kuzey yönünden olduğu görülmektedir. Bu sebeple arazinin Türkmenbaşı Bulvarı’na yakın cephesinde, yapı kolonlar üzerinde yükseltilerek, arkasında kalan yoğun yeşil alanı görsel algısına katması, bu yeşil alanla kentlinin ilişkisinin kuvvetlendirilmesi hedeflenmiştir. Girişte yapının yükseltilen bu kısmı Adana kentinin iklimi göz önüne alındığında kentli için toplanma ve etkinlik alanı sağlayan bir platformdur. Kent parkının Türkmenbaşı Bulvarı, Hizmet binası ve kültür merkezi arasındaki bağlantıyı sağlayan kısmı yoğun yeşil alanla homojen bir biçimde birleşerek doğal gölgeden faydalanma imkanı verir. Bu homojenlik, araç trafiğiyle koparılmış olduğu çevredeki park ve yeşil alanların devamlılığını da referans alır.
Beklenen insan yoğunluğu ve Adana iklimi göz önüne alındığında hem iç hem dış mekanda hava sirkülasyonu ve gölge faktörü büyük önem kazanmaktadır. Çatıda ve zeminde dış mekana bağlanan galeri boşluğu ile avlular bina içinde doğal havalandırmaya olanak sağlar. Cephelerde düşey olarak kullanılacak fibrobeton gölgelendirme elemanları monoblok yapının çehresinde kalıcı bir kimlik bütünlüğü sağlar ve bulunduğu cepheye göre derinlik, genişlik ve sıklıkları değişerek cephelerin tekdüzeliğini önler. Dış mekanda ise; ön cephede girişten kent parkı üzerine doğru uzanan ofis kütlesi gölgelik alanlar sağlamaktadır.
Kültür Merkezi, kent kültürünü geliştirmek ve zenginleştirmek adına sahne sanatlarını destekler nitelikte olup, seminer, konferans ve hatta nikah töreni gibi aktivitelere olanak sağlayacak konumdadır. İhtiyaçlar doğrultusunda, gerektiğinde Belediye Hizmet Binası içinden rahatça erişilebilecek, gerektiğinde ise dışardan gelecek kentlinin kolayca yönlendirilebileceği şekilde konumlandırılmıştır. Fuayesi dış mekanla güçlü bir ilişki içindedir.
Galeri boşluğu ve avluların ortasındaki belediye meclisine ait toplantı salonu kütlesi ve bulunduğu konum itibariyle başkanlık katı kendini belli ederek belediyenin şeffaflık ilkesini simgeler. Ayrıca ofis kütlesinin bu boşluklu yapısı da işlevsel ve görsel açıdan bu düşünceyi desteklerken, gün ışığı kullanımını da artırır.
Tasarım kentli, devlet organı, doğa ve halkın sosyo-kültürel yaşamını bir bütün içerisinde birleştirmekte ve yeni bir kent merkezi oluşturma amacındadır.
İnşaat Mühendisliği Raporu
Çukurova Belediyesi Hizmet Binası Ve Kültür Merkezi; boyutlarının büyüklüğü, formu ve farklı sayıda katlardan oluşması sebebiyle dilate edilerek üç bloktan oluşturulmuştur.
Betonarme karkas sistem, yapının mimari ve geometrik özelliklerine uygundur.
Bina, içerisine fazla sayıda deprem perdesi yerleştirmeye gerek kalmadan yüksek sünek tasarlanabilecektir. Taşıyıcı aks mesafeleri genellikle, 8 x 7 m olup; döşemeler, mantar döşeme olarak tasarlanmaya uygundur. Konferans salonu bloğunda aks açıklığının çok büyük olmaması nedeniyle, (16.0 m) çelik makas ile kapatılması daha uygun olacaktır. Uygulama safhasında sistem daha detaylı olarak irdelenecektir.
Belediye binasının yerden yükseltilmiş tarafında bulunan, yaklaşık 7 m yüksekliğindeki kolonların burkulmasının önüne geçebilmek ve ortadaki aks açıklığının çok fazla olması nedeniyle ardgermeli beton kullanılacaktır. Uygulama aşamasında kolon ebatları donatıları ve döşeme kalınlıkları yeniden irdelenecektir.
Malzemenin ekonomik ve tekniğe uygun kullanımı gayesi ile, C25 brüt betonarme betonu ve BÇIII (S420a) betonarme demiri önerilmektedir.
Zemin hakkındaki ön bilgi doğrultusunda, tasarlanan modeldeki temelin, mantar radye temel sistemine daha uygun olduğu öngörülerek, ortalama 60-70cm lik mantar radye plakla temel oluşturulabilecektir.
Makina Tesisat Raporu
Tesisat merkezinden sağlanacak sıcak su, ısıtma ve kullanım amaçlı olacaktır. Kullanım suyu ayrı ısı değiştirgeçleriyle elde edilecek ve ofisler ile tuvaletlere 50ºC sıcaklıkta ulaştırılacaktır. Isıtma sisteminde, ısıtıcı eleman olarak; depo ve arşiv bölümlerinde panel radyatör, ofislerde termostat kontrollu fan coiller kullanılacak, bu ünitelerin ayrıca merkezi olarak kontrolu de sağlanacaktır. Kültür Merkezi, meclis salonu, kafeterya, kütüphane, ve başkanlık katı VAV klima sistemi ile iklimlendirilecektir. Soğutma suyu hava soğutmalı paket tip soğutma grupları ile üretilecektir.
Sığınakta pozitif, otoparkta negatif basınçlı havalandırma öngörülmektedir. Ofisler için primer hava santralları olacak, salonlar, restoran ve mutfak için bağımsız egzost havalandırma bulunacaktır. Hava üfleme menfezleri asma tavana monte edilecek, ısı yükü zamanla büyük değişim gösterebilecek kültür merkezi ve meclis salonları gibi mahallerde servomotor kontrollü ayarlanabilir hava dağıtım difüzörleri kullanılacaktır. Bunun dışındaki mekanlarda standart swirl difüzörlerin kullanımı yeterlidir.
Sıhhi tesisat bileşenleri ASHRAE standartlarına uygun olarak tasarlanacaktır. Kullanım suyu için depolama öngörülmektedir. WC, lavabo ve benzeri ıslak hacimlerde hijyen standartlarına göre tasarım gerçekleştirilecektir.
Kütüphane-Arşiv mekanlarında içeride bulunan dökümanların olası bir yangında minimum zarar görmesi için duman ve/veya ısı dedektörlü CO2''''''''li yangın söndürme sistemi kullanılacaktır. Diğer mekanlarda ise Islak Borulu Sprinkler sistem yeterli olacaktır.
Binanın iklimlendirme sistemine, duyulur ısı soğu depolama sistemi entegrasyonu öngörülmektedir. Özellikle günün belirli saatlerinde büyük tepe yüklerine ulaşan restoran, meclis salonu ve nikah salonu gibi mekanların soğutma gereksinimlerini karşılamada bu sistemlerin ekonomik anlamda büyük yararı vardır. Buna göre, tepe yükün üzerinde bir soğutma grubu seçilmeyecek, yükün integral ortalamasının biraz üzerinde bir grup seçilerek daimi çalıştırma stratejisi uygulanacaktır. Soğutma gruplarının gereksinim fazlası kapasitesi, soğuk su hazırlama ve gerektiğinde (tepe yüklerin oluştuğu zaman aralıklarında) kullanılmak üzere depolama amacıyla değerlendirilecektir. Bunun için yerinde imal edilecek, bahçeye yerleşimli iki büyük su tankı öngörülmüştür. Bu tanklarda depolanacak suyun aynı zamanda olası bir yangın esnasında da kullanılması öngörülmektedir; bu nedenle soğu depolama tankları yangın tesisatı ile de bağlantılı olacaktır.
Elektrik Tesisat Raporu
Yapının hesaplanan toplam gücüne uygun olan kuru tip trafo kullanılacaktır. Enerji, ilgili kurumun belirteceği noktadan, uygun kesitteki XLPE kabloyla yeraltından yapıya taşınacak, SF6 gaz izoleli yük ayırıcılı modüler giriş hücresine bağlanacaktır. Trafoya geçiş ise yine SF6 gaz izoleli sigortalı yük ayırıcılı koruma hücresiyle yapılacaktır. Kullanılan enerjinin ölçümü, kullanılacak trafonun gücüne bağlı olarak ya OG bölümüne konulacak ölçü hücresiyle ya da
AG panosunda yapılacaktır. Trafo çıkışına bağlı AG panosunda iki ayrı baradan enerji dağıtımı olacaktır. Baranın birine sadece şebekeden beslenecek yükler, diğerine hem şebekeden hem de gerektiğinde jeneratörden beslenecek yükler (aydınlatma, priz, ups, asansör, ısıtma gibi) bağlanacaktır. Isıtma, soğutma ve havalandırma cihazlarının beslenmesi ve kontrolü için ayrı bir elektrik panosu olacak, bu pano da yine soğutma grubu sadece şebekeden, ısıtma ve havalandırma ise gerektiğinde jeneratörden de beslenecek şekilde tasarlanacaktır. Yapılacak bina otomasyonu ile bu cihazların (trafo, jeneratör, ısıtma, soğutma, havalandırma) tek merkezden kumanda ve kontrolü yapılabilecektir.
Yapının soğutma grupları haricindeki güç ihtiyacına göre otomatik devreye girme tertibatlı diesel elektrojen grubu seçilecektir. Bununla birlikte grubun transfer panosu ve yapının en az 12 saat enerji ihtiyacını karşılayabilecek hacimde yakıt deposu bulunacaktır. Diesel elektrojen grubunun bulunduğu mahalde ses ve titreşim için izolasyon yapılacaktır. Yapının elektronik sistemleri ve bilgisayarlar için uygun güçlerde ups cihazları konulacaktır. Bilgisayarlar için merkezi bir ups cihazı olacak, kültür merkezi ve meclis salonlarındaki elektronik sistemler için ayrı ups cihazları bulunacaktır. Ups cihazları herhangi bir güç artışı durumunda cihaz ilavesine uygun paralellenebilir tipte, network ağından kontrol ve kumanda edilebilen özelliklerde olacaktır. Tüm ups cihazları şebeke enerjisi kesildiğinde jeneratörden beslenecektir.
Ofis bölümlerinde 4*20W kompakt floresan ampullü tavan veya asma tavan armatürleri kullanılacaktır. Kültür merkezi ve meclis salonlarında ışığı ayarlanabilir spot armatürler olacak, sahne bölümünün aydınlatması için de projektörler konulacaktır. Teknik servis bölümünde, sığınakta, kapalı otoparkta; toza ve neme dayanıklı olan etanş floresan armatürler takılacaktır. Tuvaletlerde ise alüminyum floresan asma tavan armatürü kullanılacak olup, ayna üstlerine ayrıca aplik takılacaktır. Enerji korunumuna yönelik olarak yapıda aydınlatmayı ölçen ve sınırlayan cihazlar olacak ve bina otomasyonu dahilinde tek merkezden kontrol ve müdahale olabilecektir.
Yapıda IP Telephony teknolojisi kullanılarak ses, veri ve görüntünün tek bir network altyapısı üzerinden iletilmesi sağlanacaktır. Klasik santral mimarisi yerine, ağ üzerindeki kullanıcılara servisler sunan sunucular bulunması mantığına dayanan IP telephony mimarisinde, yapının farklı birimlerine ayrı ayrı santraller kurmak yerine merkeze konulacak tek bir sunucu ile tüm iletişim gereksinimleri karşılanacaktır. Yapıda CAT6 UTP kablolama yapılacak ve Gigabit hızı destekleyen aktif ve pasif cihazlar kullanılacaktır. Her katta birer merkez oluşturulacak, bu merkezlerin birbiri ve sistem merkezi ile arasındaki bağlantı indoor fiberoptik kablo ile yapılacaktır. Yapı olarak birbirinden ayrı olan kompleksler ise outdoor fiberoptik kablo ile birbirine bağlanacaktır. Çok amaçlı odalarda, salonlarda, fuayelerde, kafeteryada, girişte ve galeri boyunca "wireless access point" lerle kablosuz veri iletişimi sağlanacaktır. Ziyaretçiler yapının çeşitli yerlerine konacak bilgi stantlarıyla yapı ve verilen hizmetler ile ilgili her türlü bilgiye ulaşabileceklerdir.
Bina girişlerine, arşiv, kütüphane ve sığınak bölümlerine kameralar ve akıllı hareket algılama sistemleri konulup, dijital kayıt yapılabilecek ve network üzerinden görüntü iletilebilecektir. Yapının iç güvenliği için kartlı geçiş sistemleri kullanılacaktır. Bazı özel bölümlere yetkisiz kişilerin girişini engellemek için şifreli girişler yapılacaktır.
Yapıda her kat seslendirme zonu olarak belirlenip, bu katlara ayrı ayrı veya müşterek anons, acil anons ve müzik yayını yapılabilecektir. Ayrıca lokal müzik yayının yapılması planlanan bölgelerde (örneğin; kültür merkezi, kafeterya gibi) seslendirme sistemi merkezinden lokal müzik yayını olsa dahi, acil anons yapılabilmesi mümkün olacaktır. Seslendirme sistemi merkezinde bilgisayar kontrollü seslendirme merkez ünitesi ve bilgisayar kontrollü amplifikatörler bulunacaktır. Hoparlörler genelde tavan veya asma tavan tipi olacak, ancak bazı teknik ve idari hacimlerde duvar tipi olacaktır.
Yapının koruma, işletme ve fonksiyon topraklamaları (paratoner topraklaması, zayıf akım cihazlarının topraklamaları) ayrı olarak, olması gereken değerlerde yapılacaktır. Yapıyı koruyacak koruma sahası çapına sahip elektrostatik aktif paratoner tesis edilecektir.
Yürürlükteki "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" e uygun olarak yapıda analog adresli yangın santrali kullanılacak ve yangın güvenliği bina otomasyonuna dahil olacaktır. Yine yönetmeliğe uygun sayıda, özellikle ofislerde ve salonlarda optik duman dedektörleri, kapalı otoparkta sıcaklık artış hızı dedektörleri, ısı ve klima merkezinde sabit sıcaklık dedektörleri kullanılacaktır. Yapıda yine yönetmeliğe göre uygun yerlere analog adresli yangın butonu ve sesli alarm cihazları konulacaktır. Yangın İhbar Sistemi; otomasyon, HVAC, asansörler, anons sitemi gibi diğer sistemlerle koordineli bir şekilde çalışacaktır. Yangın sistem panellerinin güç besleme hatları UPS''''''''ten çekilecektir. Enerjinin bütünüyle kesildiği anda 24 saat stand-by ve tam yükte 5 dakika alarm verebilecek şekilde bataryalı güç kaynakları olacaktır.
Maliyet Raporu
Bodrum kat alanı: 2.487 m2
Bodrum kat alanı: 3.782 m2
Zemin kat alanı: 2.462 m2
Birinci kat alanı: 3.421 m2
İkinci Kat alanı: 3.196 m2
Üçüncü kat alanı: 1.326 m2
Toplam kat alanı: 16.674 m2
Toplam yapı maliyeti Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 4. sınıf B grubu yapı inşaat m2 maliyeti üzerinden yaklaşık, 16.674 x 701 = 11.688.474,00 TL olarak hesaplanmıştır.