Mansiyon, 2. Grup MEB Iğdır Eğitim Kampüsü Mimari Proje Yarışması
Mimari proje raporu:Kampüs tasarımında yerel, kültürel, doğal verilerin kullanımı hedeflenmiştir.
Kavramsal yaklaşımın ve tasarım sisteminin kurgulanmasında; Eğitim kavramı ile ilgili çağdaş yaklaşımlar, yerleşke – kent ilişkisi, toplum yararı, güneş, rüzgar, su gibi doğal bileşenler ile mevcut yeşil doku (doğal yapı) dikkate alınmış olup, kentle bütünleşmek, yerleşkeye kimlik kazandırmak amaçlanmıştır.
Sosyal, kültürel, ticari donatı alanları içeren kentsel ara yüz ile kampüsün kent ile bütünleşmesi amaçlanmış, ayrıca toplum yararı gözeterek öğretimi aksatmamak koşuluyla kente açık kullanımlara da (kültür, sanat, spor) olanak sağlayacak bir düzenleme gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.
- Kampüs mekanlarının eğitim için kullanılmadığı dönemlerde uygun etkinlikler için kentin hizmetine açılabilmesi (konferans, seminer, konser, spor karşılaşması, defile, film çekimi, sergileme vd)
- Açık-kapalı amfiler, performans için kullanılabilecek holler gibi mekanların kentin kullanıma açılacak imkanlar sağlanması
- Engelsiz, erişilebilir kampüs ve Yüksek kentsel mekan kalitesi, Kamusal mekan sürekliliği
- Tanımlı açık kentsel mekânlar ve akslar oluşturulması
- Yaya odaklı tasarım
- Yaz dolaşımı ve kontrollü kış dolaşımı
- Yerleşkeye bir noktadan girildiğinde her hangi bir noktasından dış mekana çıkmak zorunda kalmadan gidilebilinecek: sıcak bağlantı-iklimlendirilmiş bir bağlantı
- Kesintisiz sürekli yaya ulaşımı sağlanması
Yeşille çevrelenmiş yaya aksları, Yoğun kentsel doku; şehirsel iç mekan kurgusu. Proje; aktif katılım için mekan olanakları sunarken, bireysel çalışmalara uygun olarak düzenlenebilecek esnek mekanlar da oluşturmaktadır.
“ÇEVREYLE UYUMLU YERLEŞKE”
Genel yerleşim kararlarının geliştirilmesinde yön (güneş ve rüzgar), mevcut yeşil doku etkili olmuştur.
Deneysel ve bilimsel amaçlarla da ilişkili olarak;
Enerjisini kendisi üreten yerleşke: güneş pili + bina kabuk bileşenleri, rüzgar türbinleri, toprak ve su kaynaklı ısı pompaları, trijenerasyon
ENERJİ ÜRETİMİ:Çatı ve cephelerde uygulanacak güneş panelleri ile elektrik enerjisi üretilmesi, yerleşke enerji ihtiyacının karşılanması, karbon salınımının düşürülmesi,
SU YÖNETİMİ:Yağmur hasadı ile sert zeminlerde ve çatılarda suyun toplanması, depolanması, arıtılması, sulama ve ıslah hacimlerde kullanılması ve yerleşkede üretilen gri suyun arıtılarak ıslak hacimlerde kullanılması ,
YAPILARIN KONUMLANDIRILMASI: Gölgelenme ve güneşlenme analizleri çerçevesinde yerleşke dokusu oluşturulmuştur.
YEŞİL ÇATILAR: Duvar boşlukları güneş ışınımından az etkilenmek için kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda konumlandırılmıştır, güneybatıya bakan pencerelerde metal örgü panjur ile güneş kontrol sağlanmaya çalışılmıştır, dış kabuklarda ise ısıl direnci yüksek ve ısı depolama özelliği olan malzemeler tercih edilmektedir. Pasif havalandırma/soğutma ile bacalar ve benzeri mekanik sistem minimum düzeyde tutulmaktadır. Doğal yüzeylerin bina kabuk yüzeylerinde sürdürülmesi; bitkilendirilmiş çatı ve duvarlar ile ekosistemin sürdürülmesi ve korunması yolu ile kent ısı adasının engellenmesi hedeflenmektedir. Geri dönüşümlü malzemelerin kullanımı: dönüştürülmüş, üretim enerjisi düşük malzemeler ve “doğal” malzemeler tercih edilmektedir.
PEYZAJ: Ağırlıklı olarak tarım alanıyken şehirsel gelişme alanına dönüşen kampüs yakın çevresinde zengin bir floraya rastlanmamakta. Bulunan bitki türleri de ağırlıklı olarak kültürel nitelik taşımaktadır. Yol, suyolu kenarı bitkilendirmesinde özellikle Kavak (Populus sp.), türleri ön plana çıkmaktadır.
Alana getirilecek fonksiyonlar ve yapılacak müdahalelerde doğal dengenin korunması önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra kampüs kullanıcıları ile Iğdır sakinlerinin de yararlanabileceği kamusal, yarı kamusal, sosyal, rekreatif işlevli alanların düzenlenmesi ekolojik, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirlik açısından gerekli ve yararlıdır. Bu amaçla kampüs içerisinde, korunaklı, farklı kullanımlara imkan verebilecek biçimde tanımlanabilecek, kuşatılmış kentsel mekanların üretilmesi amaçlanmıştır.
DSİ nin sulama kanalı projesini gerçekleştirmek üzere kamulaştırmış olduğu ve yapı yasağı bulunan 100 no.lu parsel ile bu alanin kuzeyinde bulunan mevcut sulama kanalı ve şevlerin; DSİ ile eşgüdüm halinde su taşkınları için önlem almak koşuluyla plan notlarında belirtilen digger yeşil alanlarla bütünleştirilerek kamuya açık rekreatif yeşil alan olarak düzenlenmesi önerilmiştir. Bu düzenlemeyi gerçekleştirebilmek için ise düzenleme içerisinde kalan su kanalı revize edilerek bir gölete dönüştürülmüş, su seviyesini sabit bir düzeyde tutmak ve taşkın sularını aktarmak üzere alanin batısında bir regulator ve bu regülatörle bağlantılı olarak kuzeyde bir by-pass tüneli önerilmiştir.
Bitkisel materyalin mekân oluşumuna yönelik duvar, tavan ve taban elemanı olarak üç ayrı işlevli kullanılması öngörülmüştür.
Alana getirilecek işlevler ve yapılacak müdahalelerde doğal dengenin korunması öncelikli amaçtır.
Bitkisel eleman seçimi, kullanımı ve gelişimi bitkisel peyzaj kararlarını oluştururken, yerleşke içi sirkülasyon, erişilebilirlik, yerleşke mobilyalarına ilişkin içerik ise yapısal peyzaj kararlarını oluşturacaktır.
Öneri yeşil dokuların çevrede var olan yeşil doku ile bütünleşmesi amacıyla bitki türlerindeki uyum göz önünde bulundurularak, doğal ve endemik türlerin kullanılması düşünülmüştür.
Gerçekleştirilmesi gereken ihtiyaç programının arsaya oranla büyüklüğü ağırlıklı olarak aktif yeşil alanların oluşturulmasına olanak vermiştir.
Tasarlanan yeşil sistem ile proje genelinde bağlayıcı ve bütünleştirici doku olması; açık alanlarda konforlu, erişilebilir, sosyal bir ortam sağlaması, yoğun kentsel doku içerisinde sahip olduğu doğa değerlerinin ön plana çıkarılması peyzaj kararları bakımından önem taşımaktadır. Bu kapsamda bitkisel peyzajın yanı sıra yapısal peyzaj kararları da önem taşımaktadır. Yapısal peyzaj alanları meydanlar ve yürüyüş yollarında ön plana çıkmaktadır. Bu alanlarda yapısal peyzaj dâhilinde döşemelere yer verilmiştir. Döşemelerde önem verilen bir nokta olan yönlendiriciliğin sağlanması amaçlı belirli aksların belirginleştirilmesi sağlanmıştır. Sert zeminlerde iklimsel koşullara uygun malzemeler kullanılmıştır.
Yapısal peyzajda önerilen yapılaşma ile bütünleşecek açık etkinlik alanları oluşturulması, kampüs çeperlerinde yer alan araç ve yaya yolu arasındaki 12 cm’lik kot ayrımının kullanıldığı ana araç yollarında rampalar ile bağlantıların güçlendirilmesi de engelli erişimine de olumlu etki etmektedir. Yapısal peyzaj kararlarında döşemelerde sağlamlık, uzun ömürlü olması, modüler olması ve yüzey değişimine olanak sağlaması amaçlı olarak etkinlik alanlarında prekast elemanların kullanılması, yol ve kaldırımlarda ise beton malzeme tercih edilmesi düşünülmüştür.
Bina çatı ve teraslarında ön görülen proaktif kullanım, rekreatif ve ekolojik işlevler ile sağlanmaktadır. Ekolojik işlevler doğrultusunda kentsel tarım, enerji üretimi, su toplama (yağmursuyu hasadı) düşünülmüştür. Açık teras bahçesi yapılması durumunda teras bahçelerinin iklimlendirme ve yalıtım işlevlerinin kullanılması sağlanacaktır. Öngörülen faaliyetler uzmanlar eşliğinde, mimari proje süreçlerinden önce, kampüs yönetimi ile şekillenecektir.
Hızla yapılaşmaya devam eden bir çevre içinde müdahalelerden en az düzeyde etkilenmiş Iğdır Eğitim Kampüsü doğal yapının korunması açısından önem taşımaktadır. Öngörülen tasarım dahilinde bu yaklaşımın desteklenmesi, flora ve fauna çeşitliliğinin devamlılığı açısından önem taşımakta olan proje dâhilinde yapısal ve bitkisel peyzaj kararları bu yönde şekillenmiştir.
Oluşturulması önerilen mini gölet çevresindeki yeşil alanın sınırlı müdahale ile kamuya açılarak rekreatif amaçlar için kullanılması amaçlanmıştır.