İlgili Projeler

Düş-e-zemin

UrbanTank tarafından tasarlanan Düş-e-zemin, "Çocukların kentte kendi mekanlarını düşleyecekleri bir zemin nasıl oluşur?" sorusuna cevap aramak üzere, Kültürpark’ta sergilenen bir kamusal yerleştirmedir.

UrbanTank, projeyi anlatıyor:

Melis Varkal ve Tuba Doğu koordinatörlüğündeki Düş-e-zemin projesi, okul öncesi eğitmeni, klinik psikolog, mimar, mimarlık öğrencileri, tasarımcı ve sanatçı olmak üzere farklı disiplinlerden gelen katılımcılarla tasarlanmıştır.

Kamusal yerleştirme için seçilen Kültürpark, kentin en görünür, nefes alan, ve nitelikli kamusal boşluklarından birisi olarak halihazırda çocuklar için belirgin ve önemli bir odaktır. Çocuklar üzerinden incelediğimizde belirli aralıklarla konumlandırılmış oyun parkları, lunapark ve spor sahaları kadar kentte nadir olarak karşımıza çıkan geniş yeşil alanları ile Kültürpark, yalnızca çocuk için değil kentli için de oldukça özel bir açık alandır. Özellikle son dönemde yoğunlukla gördüğümüz, çocuğu merkeze koyan ve kentsel mekandaki varlığını güçlendirecek atölye ve açık hava tiyatrosu gibi etkinlikler de mekânın kullanımını arttırmak adına atılan olumlu adımlardandır.

Düş-e-zemin’in temel hedefi bu ilişkiyi daha da öteye taşımak, bunu yaparken de çocuk için yeni bir alan tariflemek ve bu alanı bir deneyim mekânına dönüştürmektir. Araştırma, tasarım, uygulama ve deneyim olmak üzere dört aşamadan oluşan sürecin ilk aşamasında katılımcılar, çocukların Kültürpark deneyimlerini analiz etmiş ve çocukların mekânı dönüştürme eylemleri üzerinden potansiyel yeni mekânsal açılımları keşfetmiştir. Bu aşamayı takiben tasarım yaklaşımları geliştirmişlerdir. Üçüncü aşamada uygulanan kamusal yerleştirme, Kültürpark içerisinde belirlenmiş yeşil alan üzerinde kurulmuştur. Deneyim sürecinde ise, farklı yaş gruplarını hedef alan bir seri etkinlik aracılığıyla katılan çocuklar, tasarlanan yerleştirmeyi deneyimlemiş ve dönüştürmüşlerdir.

Düş-e-zemin’in mekânsal kurgusundaki yaklaşım, 20. yüzyılın ortalarında Hollanda’da Aldo Van Eyck tarafından öne sürülen ve geliştirilen oyun alanlarının tasarımına paraleldir. Bugün hala güncelliğini koruyan bu oyun alanları, işlevselci bir biçimde ele alınan ve kullanımı önceden belirlenmiş oyun alanlarının aksine kullanıcının deneyimiyle tariflenen esnek bir mimari yaklaşımı mümkün kılmıştır. Bu gözlemden yola çıkarak Düş-e-zemin, çocuk kullanıcıların duyusal ve eylemsel kesişimlerini odağına alarak kullanıcıların hayal gücünü tetiklemek adına minimalist bir yaklaşımla tasarlanmıştır. Burada hedef, mekânı çocuğun yorumlayabilmesi ve kendisine göre dönüştürebilmesidir. Temel bedensel aktiviteler ve duyuları odağına alan, açık/kapalı, alçak/yüksek, aydınlık/loş gibi farklı mekânsal niteliklerin bir aradalığı ile bir kompozisyon oluşturulmuş, bu tasarım girdilerinin etkileşimi ile çocuğun zihnini harekete geçirmek amaçlanmıştır. Kot farklılıkları ile kendi içerisinde ayrışan mekânda, farklı yaş gruplarının mekâna yaklaşım ve algılama biçimleri çeşitlendirilmiştir. Mekânın dört bir yanından görülebilen ve farklı yüksekliklere erişen kırmızı ses boruları merak uyandırarak mekânı davetkar kılarken, farklı eylemler üzerinden boruların kullanımı ile mekândaki kullanımlar duyular üzerinden de çeşitlenmiştir.

‘Döngü’ teması atölyenin üretim sürecinde kendisini göstermiştir. Temaya süreçte biyolojik açıdan yaklaşılmış, ve farklı yaş gruplarının projeye katılımıyla karşılıklı öğrenme ve birlikte üretme süreci deneyimi olarak yorumlanmıştır. Bunun ötesinde proje, temaya daha farklı bir ölçekte dokunmak istemiş, Düş-e-zemin’in kent için öğretici bir başlangıç olmasını ummuştur. Düş-e-zemin, kentte çocuklara kullanımı açık bırakılmış, yani işlevlendirilmemiş bir ‘ara mekân’ sunulduğu takdirde bunun çocuk kullanıcı tarafından kısa zamanda nasıl sahiplenilebileceğini bize göstermiştir.

Künye
Proje Yeri: İzmir, Konak
Proje Tipi: Geçici Strüktür / Enstalasyon
Proje Tipi Grubu: Kültür
İşveren: İyi Tasarım İzmir_4
Ana Yüklenici: UrbanTank
Uygulama Projesi: UrbanTank
Proje Başlangıç Yılı: 2019
Proje Bitiş Yılı: 2019
İnşaat Başlangıç Yılı: 2019
İnşaat Bitiş Yılı: 2019
Toplam İnşaat Alanı: 15 m2

Pin It
Mimarlık Ofisi
Mimar

Melis Varkal

Tuba Doğu

Erenus Atilla

Büşra Bülbül

Şeyma Çelik

Caner Çoban

Erol Gürses

Berfin Güzel

Ali Kanal

Abdulkadir Keleş

Sara Kerimi

Melis Kocaman

Aybüke Meral

Gizem Mersin

Aylin Özkan

Dilek Turhan

Barış Can Yılmaz

Ahmet Yörükan